ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ଭାରତରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଲିଥିୟମ ଭଣ୍ଡାର ମିଳିଛି। କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ଜମ୍ମୁ ଓ କଶ୍ମୀରରେ ପ୍ରାୟ ୫୯ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ଲିଥିଅମ ଗଚ୍ଛିତ ଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି। ଏହାକୁ ଭାରତ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ସଫଳତା ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି,କାରଣ ବ୍ୟାଟେରି ତିଆରିରେ ଲିଥିୟମ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରର ରିଆସି ଜିଲ୍ଲାର ସାଲାଲ-ହମାନାଠାରେ ଭାରତୀୟ ଭୂତତ୍ତ୍ୱ ସର୍ବେକ୍ଷଣ ସଂସ୍ଥା ପକ୍ଷରୁ ଏହି ଲିଥିୟମ ଭଣ୍ଡାରର ଆବିଷ୍କାର କରିଛି
ମହା ବିସ୍ଫୋରଣ ବା ବିଗ୍ ବ୍ୟାଙ୍ଗରୁ ବାହାରିଥିବା ସବୁଠାରୁ ହାଲୁକା ଧାତୁ ହେଉଛି ଲିଥିୟମ। ଏହା ଜଳ ସହିତ ଏକ ଜ୍ୱଳନଶୀଳ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସୃଷ୍ଟି କରେ ଯାହା ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ କରେ। ଲିଥିୟମ୍ ମୁଖ୍ୟତଃ ସିରାମିକ୍ ଏବଂ କାଚ ଉତ୍ପାଦ, ଗ୍ରୀସ୍, ଫାର୍ମାସ୍ୟୁଟିକାଲ କମ୍ପାଉଣ୍ଡ,ଏୟାର କଣ୍ଡିସନର ଏବଂ ଆଲୁମିନିୟମ ଉତ୍ପାଦନରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ। ସର୍ବନିମ୍ନ ଘନତା ବିଶିଷ୍ଟ ଧାତୁ ହୋଇଥିବାରୁ, ଲିଥିୟମ୍ ପ୍ରତି କିଲୋଗ୍ରାମ ପିଛା ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶକ୍ତି ସଂରକ୍ଷଣ କ୍ଷମତା ପାଇଁ ଲିଥିୟମ ବ୍ୟାଟେରୀ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ଲିଥିୟମ୍ କୌଣସି ବ୍ୟାଟେରିର ଓଜନ ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ଭାବରେ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଟେସ୍ଲା କାର ୬୦୦ କିଲୋଗ୍ରାମ ଲିଥିୟମ୍-ଆୟନ ବ୍ୟାଟେରୀରେ ଚଳାଚଳ କରିପାରିବ। ଯଦି ଲେଡ୍-ଏସିଡ୍ ବ୍ୟାଟେରୀ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥାନ୍ତା, ତେବେ ଏଥିପାଇଁ ୪୦୦୦ କେଜି ଦରକାର। ଭାରତରେ ଏବେ ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ କାର ବ୍ୟବହାର ବଢିଚାଲିଥିଲେ ବି ଭାରତ ଲିଥିୟମ ଆଇଅନ ବ୍ୟାଟେରି ବିଦେଶରୁ ଆମଦାନୀ କରୁଛି। ଏବେ ଭାରତରେ ଲିଥିୟମ ଭଣ୍ଡାର ମିଳିବା ପରେ ଭାରତ ବହୁମୂଲ୍ୟ ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ବଞ୍ଚାଇପାରିବ।
